Hoe werkt de gemeente?
Elke gemeente heeft een gemeenteraad en een college van burgemeester en wethouders (B&W). De gemeenteraad en het college hebben verschillende taken en verantwoordelijkheden. Ook heeft iedere gemeente een ambtelijke organisatie van ambtenaren die werkzaam zijn voor de gemeente. De gemeente Nieuwkoop heeft daarnaast een aantal actieve dorpsraden.
Gemeentewet
In deze wet is vastgelegd welke taken de Rijksoverheid bij gemeenten heeft neergelegd.
De gemeenteraad (de raad)
De gemeenteraad is het hoogste bestuursorgaan in de gemeente. De gemeenteraad bestaat uit raadsleden die door de inwoners van een gemeente worden gekozen. Het aantal raadsleden is afhankelijk van het aantal inwoners en heeft altijd een oneven aantal.
De gemeenteraad:
- geeft aan wat er in een gemeente moet gebeuren en/of nodig is.
- neemt alle beslissingen voor de gemeente en haar inwoners die van belang zijn.
- ziet toe (controleert) of het college van burgemeester en wethouders deze beslissingen juist uitvoert en of deze binnen budget blijft.
- stelt de begroting vast en controleert het financiële jaarverslag van de gemeente.
- zijn volksvertegenwoordiger en hebben contact met inwoners om te weten wat er speelt. Bij het nemen van besluiten kunnen zij de belangen van inwoners daardoor goed afwegen.
De burgemeester is voorzitter van de gemeenteraad en heeft geen stemrecht.
Meer informatie over de gemeenteraad vindt u op www.raadnieuwkoop.nl.
Het college van burgemeester en wethouders (college van B&W)
Het college van burgemeester en wethouders vormt het dagelijks bestuur van de gemeente. Het maximum aantal wethouders is afhankelijk van het aantal raadsleden. In de Gemeentewet is een minimum en maximum aantal wethouders bepaald.
Iedere gemeente kent minimaal twee wethouders. Het maximum aantal wethouders dat de gemeenteraad kan benoemen, is maximaal 20% van het aantal raadsleden.
De raad heeft een grote mate van vrijheid om het aantal wethouders te bepalen dat hij wil benoemen. Na de gemeenteraadsverkiezingen dragen partijen kandidaat-wethouders voor aan de gemeenteraad. De gemeenteraad benoemt de kandidaat tot wethouder.
Het college van burgemeester en wethouders:
- voert de besluiten van de gemeenteraad uit.
- voert de wetten en regelingen van het Rijk en de provincie uit (medebewind).
- is verantwoordelijk voor de financiën van de gemeente en organisatie.
Daarnaast heeft elke wethouder zijn eigen portefeuilles. De burgemeester is voorzitter van het college en heeft stemrecht. Het college wordt ondersteund door de gemeentesecretaris, die eerste adviseur is van het college van B&W.
Burgemeester
De burgemeester wordt aanbevolen door de gemeenteraad en benoemd door de Koning en minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties (samen de ‘Kroon’ genoemd). Zie ook de 14 stappen (overheid.nl) die genomen moeten worden tot de beëdiging van een nieuwe burgemeester.
De burgemeester is:
- het gezicht van de gemeente. Als burgervader of – moeder probeert de burgemeester te luisteren en aan te sluiten bij de maatschappelijke behoeftes binnen de gemeente. De burgemeester leeft mee bij feestelijke of ingrijpende gebeurtenissen in de gemeente.
- voorzitter van de gemeenteraad. De burgemeester is geen lid van de gemeenteraad. De burgemeester mag deelnemen aan overleggen (beraadslagingen) maar heeft geen stemrecht.
- voorzitter van het college van B&W en heeft stemrecht. Wanneer de stemmen staken (aantal voor- en tegenstemmen is gelijk) is die van de burgemeester doorslaggevend. De burgemeester kan onderwerpen voorstellen en in het college bespreken.
- bestuurlijke kwaliteitsbewaker en ziet toe op de tijdige voorbereiding, vaststelling en uitvoering van het gemeentelijke beleid. De burgemeester zorgt dat klachten en bezwaarschriften zorgvuldig worden behandeld en bevordert de bestuurlijke integriteit van de gemeente. De burgemeester ziet erop toe dat de gemeente goed samenwerkt met andere overheden.
- verantwoordelijk voor de openbare orde en veiligheid in de gemeente.
- portefeuillehouder van verschillende portefeuilles.
De griffie
De griffie verzorgt de ondersteuning van de gemeenteraad. De griffie bestaat uit een aantal functies, waaronder de griffier. De ideale omvang van de griffie verschilt per gemeente. Factoren die hiervoor van invloed zijn, zijn onder andere aantal raadszetels, fracties, beleidsvelden en inwoners.
De griffie:
- biedt de gemeenteraad, raadsleden en commissies ondersteuning in de uitoefening van hun functie.
- regelt alle raadsvergaderingen, overleggen en bijeenkomsten. De griffier is daar bij aanwezig. Tevens ondertekent de griffier alle officiële stukken van de gemeenteraad.
- zorgt voor een volledige en juiste informatievoorziening (zoals vergaderstukken) richting de gemeenteraad en adviseert over voorstellen, werkwijze en/of aanpak.
- verzorgt de voorlichting vanuit de gemeenteraad en bereidt hoorzittingen en werkbezoeken voor.
- is de verbinding tussen de gemeenteraad, de inwoners en organisaties van een gemeente.
De rekenkamer
De Rekenkamer adviseert op verzoek van de gemeenteraad of op eigen initiatief de gemeenteraad over uiteenlopende onderwerpen. De rekenkamer wordt, in Nieuwkoop, extern ingehuurd en rapporteert aan de gemeenteraad. Bijvoorbeeld over wat er terecht komt van beleidsvoornemens of over de mogelijkheid om hetzelfde werk voor minder geld te doen.
De dorpsraden
Nieuwkoop bestaat uit dertien dorpen met alle een eigen cultuur, identiteit en eigenheid. Om als gemeentebestuur goed te kunnen besturen, is samenwerking met inwoners, bedrijven en verenigingen van deze dorpen belangrijk en noodzakelijk. Een belangrijke en mooie rol in die samenwerking ligt bij onze dorpsraden.
De dorpsraden zijn verenigingen met vrijwilligers die een rol hebben in de leefbaarheid, veiligheid en sociale cohesie van hun dorp. Uitgangspunt is het algemeen belang van het dorp. Dorpsraden nemen onder andere deel in de participatie en geven gevraagd en ongevraagd advies. Dorpsraden signaleren wat er nodig is in hun omgeving, maken knelpunten zichtbaar en zijn een aanspreekpunt voor medebewoners. Deze vrijwilligers zijn de ogen en de oren van het dorp en hebben oog voor hun dorpscultuur. Op straat, in het natuurgebied, op het schoolplein, bij de verenigingen of bij mensen thuis.
Elke dorpsraad bepaalt zelf hoe ze invulling geven aan hun activiteiten en in welke mate zij de gemeente betrekken. Jaarlijks ontvangen zij een bijdrage van de gemeente voor bestuurskosten (raadsbesluit).
Dorpsraden maken onderdeel van ons gemeentelijk beleid dorpsgericht werken, maar zijn geen onderdeel van de organisatie.
De ambtelijke organisatie
De Gemeentesecretaris / algemeen directeur geeft leiding aan de ambtelijke organisatie en is verantwoordelijk voor succesvolle invoering van beleid en kwalitatief goede dienstverlening voor inwoners. Als eerste adviseur van het college van B&W is de gemeentesecretaris de verbinding tussen de ambtelijke organisatie, het bestuur en de maatschappelijke opgaven. De gemeentesecretaris is tevens bestuurder in de zin van de Wet op de Ondernemingsraad.
De ambtelijke organisatie bestaat uit verschillende afdelingen. Iedere afdeling heeft zijn expertise op eigen gebied. Een afdeling - geleid door een afdelingsmanager - is onderverdeeld in verschillende teams. Ieder team wordt aangestuurd door een teamleider. Een team bestaat uit medewerkers die verschillende taken en verantwoordelijkheden hebben.
Met de kernwaarden: lef, doelgericht en dichtbij zijn de ambtenaren dagelijks bezig de gemeente Nieuwkoop een beetje mooier te maken. De manier waarop dit samen wordt gedaan, bepaalt niet alleen de kwaliteit van de ambtelijke organisatie maar indirect ook van de Nieuwkoopse samenleving. Dienstverlening aan de inwoner staat voorop. Voorwaarden hiervoor zijn werkgeluk en autonomie in ons werk.
Afdelingen ambtelijke organisatie
Bedrijfsvoering houdt zich bezig met alle faciliterende activiteiten die de ambtelijke organisatie in staat stelt langdurig te presteren en maatschappelijke waarde te creëren. Denk aan bestuurlijk juridische zaken, personeelsbeleid, documentaire facilitaire dienstverlening, financiën, ICT, inkoop en de planning en control cyclus. Een goede bedrijfsvoering is een voorwaarde voor het uitoefenen van en het ‘in control’ zijn over primaire taken en bedrijfsprocessen.
Beheer Openbare Ruimte houdt zich bezig met inrichting, beheer en onderhoud van de openbare ruimte (leefomgeving). Tevens houdt zij door middel van toezicht en handhaving oog voor de veiligheid van de leefomgeving.
Denk aan aanleg en onderhouden van openbaar groen, wegen, water, straatmeubilair, sport- en beweegplekken en verlichting. Met belangrijke voorwaarde: de leefomgeving schoon, veilig en toegankelijk voor iedereen te houden.
Maatschappelijke Ontwikkeling is verantwoordelijk voor de zorg en ondersteuning aan inwoners die hulp nodig hebben. Zij werkt hierbij samen met maatschappelijke organisaties aan gezondheid, welzijn en veiligheid. Maatschappelijke Ontwikkeling is tevens verantwoordelijk voor het zwembad De Wel in Nieuwkoop.
Ruimtelijke Ontwikkeling & grondbedrijf houdt zich bezig met het behouden en verder ontwikkelen van de gemeente, belangrijke thema’s zijn onder andere verantwoorde groei van de gemeente, duurzaamheid, sterke economie en vastgoed.
Publiekszaken houdt zich bezig met een breed scala aan (dienstverlenende) activiteiten van meldingen van verhuizingen tot het doorgeven van geboortes, van reserveringen voor het voltrekken van een huwelijk tot het aanvragen van nieuwe identiteitsbewijzen. Maar ook de vergunningen voor onder andere evenementen, omgeving, terrassen worden hier aangevraagd en beoordeeld. Daarnaast houdt Publiekszaken zich bezig met alle communicatie naar inwoners en organiseert zij in onze gemeente de verkiezingen.
